آزمون کوکران در spss:

آزمون کوکران (Cochran Test)  از جمله آزمونهای ناپارامتری و تعمیم یافتهء آزمون مک نمار است که در این آموزش نرم افزار spss به آن و همچنین فرمول کوکران می پردازیم.

نکات مهم استفاده از این آزمون:

آزمون کوکران در واقع تعمیم یافتهء آزمون مک نمار است.

این آزمون، بویژه، وقتی مناسب است که داده ها به صورت مقیاس اسمی یا رتبه ای باشند. و همچنین زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که تعداد گروه ها ۳ یا تکرارها ۳ یا بیش از ۳ باشند.

در این روش باید متغیر وابسته به صورت مقادیر دو ارزشی باشد.

مانند «موافق یا مخالف»، «بلی یا خیر» و نظیر اینها باشد.

کدهای صفر و یک را برای آن ها در نظر بگیریم.

فرضیه ها تحلیل آماری در آزمون کوکران

براى آزمون فرضیه با آماره ى آزمونى کوکران :

ابتدا داده هاى خود را به صورت کدهاى ١ و صفر در آورید. آنگاه جدولى را طراحى کنید که در آن موردها یا آزمودنى را در سطرهاى جدول و گروه ها یا تکرارها را در ستون ها قرار دهید. سپس  داده هاى مربوط به هر گروه یا تکرار را در ستون مجزا بریزید بعد جمع سطرى مقادیر را حساب کرده و در ستونى تحلیل آماری با عنوان Xk می نویسیم. بعد مقادیر این ستون را مجذور کرده و در ستون دیگرى تحت عنوان Xk^2 بنویسید . سپس ، مقادیر هر ستون را جمع بسته و زیر آن بنویسید

. وقتى مقادیر را به دست آورید ، مقدار T یا میانگین مربوط تحلیل آماری به کل گروه ها را از طریق تقسیم مجموع Xk بر تعداد گروه ها یا تکرار ها ( T ) محاسبه نمایید و مقادیر به دست آمده را در فرمول قرار دهید .

کاربردهای آزمون تحلیل آماری  کوکران

با این آزمون فرضیه های گوناگونی می توان سنجید، مثلاً آزمون اینکه آیا سوالات موجود در امتحان از نظر شکل و آسان بودن با یکدیگر تفاوت دارند.

یعنی دشواری آنها یکسان بوده است؟

البته، اصل بر این است که سوالات دو مقوله ای باشد، مانند پیروزی و شکست یا جملات مشابه اینها.

حال اگر به جای چند سوال تنها یک سوال مطرح باشد، منتها در K موقعیت مختلف بررسی شود، با این شرط که همهء n آزمودنی (n فرد) در موقعیت های مختلف شرکت کنند، در این حال مشخص می شود که آیا K موقعیت مورد بررسی تاثیرات معنی داری در پاسخهای آزمودنیها به آن سوال دارند یا نه.

فرمول کوکران

Q نماد آزمون کوکران است ؛
K تعداد گروه ها ، تکرار ها ، یا تدبیر ها است ؛
∑ علامت جمع است و نشان مى دهد مقادیر بعد از آن مى بایست با هم جمع بسته شوند ؛
X1 جمع مقادیر هر گروه یا تکرار یا تدبیر ( جمع ستونى ) است ؛
T میانگین مربوط به کل گروه ها است که از طریق تقسیم مجموع Xk یا جمع مقادیر سطرى بر تعداد گروه ها ( K ) به دست مى آید .

اجرای آزمون تحلیل آماری کوکران

مثال:

فرض کنید که از شش دانشجوی رشته مدیریت خواسته شود که تصور کنند در پنج موقعیت متفاوت قرار گرفته اند و باید بین دو رفتارA  ( کد ۰) و B ( کد ۱) یکی را انتخاب کنند .

نتایج می تواند شبیه جدول زیر شود با بررسی جدول به نظر می رسد که در بعضی از موقعیت ها رفتار B ( خانه هایی که کد ۱ دارند) بیشتر از سایر موقعیت ها انتخاب شده اند.

این فرضیه را که تفاوت در رفتارهای انتخاب شده توسط دانشجویان معنی دار است یا خیر را آزمون کنید.

مانند زیر فسمت های Variable View و Data View را تکمیل می کنیم.

مسیر زیر را در نرم افزار طی کرده و متغیر ها را به پنجره Test Variables  وارد کرده  گزینه Friedman را غیر فعال کرده و در عوض گزینه Cochran’s Q را فعال می کنیم، اکنون بر روی دکمه OK کلیک می کنیم.

Analyze / Nonparametric Tests / Legacy Dialogs / K Related Samples …

مثال۲:

تجزیه تحلیل آماری تحلیل کوکران در spss

پژوهشگری در یک تحقیق نظر ۵۰۰ نفر از مردم شهر تهران را در خصوص شرکت یا عدم شرکت آنها در انتخابات مجلس شورای اسلامی در چهار دوره زمانی جویا شد.

این پژوهشگر در یکی از فرضیه های خود به مقایسه تفاوت شرکت یا عدم شرکت مردم در انتخابات در این چهار دوره پرداخت. فرضیه پژوهشگر به شرح زیر بوده است.

“به نظر می رسد که با نزدیک شدن به انتخابات تمایل مردم به شرکت در انتخابات بیشتر می شود”

برای آزمون این فرضیه، چون سوال از ۲۰۰۰ نفر در چهار دوره زمانی انجام شده است از آزمون کوکران استفاده می نماییم.

به این ترتیب نتایج هر دوره زمانی را مانند شکل زیر در یک ستون در نرم افزار SPSS وارد می نماییم.

چهار ستون شامل آذر، دی، بهمن و اسفند می باشد.

برای انجام آزمون کوکران، از مسیر زیر عبارت K Related Samples را انتخاب می نماییم.

در کادر باز شده متغیرهای (آذر، دی، بهمن و اسفند) مربوطه را به قسمت Test Variableتحلیل آماری  منتقل می کنیم.

در قسمت انتخاب آزمون ها (Test Type) آزمون کوکران (Cochran’s Q) را انتخاب می نماییم.

در نهایت روی Ok کلیک می کنیم تا نتایج ظاهر شود.

در ابتدا برای اینکه پی ببریم آیا تفاوت در تمایل یا عدم تمایل مردم به شرکت در انتخابات در طی ۴ دوره زمانی متفاوت است یا خیر؟

و به عبارتی آیا نسبت شرکت کنندگان در انتخابات در طول این چهار دوره تغییر معنی داری داشته است یا خیر؟

باید از نتایج جدول دوم (Test Statistics) استفاده کنیم.

در این جدول با استناد به آزمون Cochran’s Q (577.9) که در سطح خطای کوچکتر از ۰٫۰۱ معنی دار است.

به لحاظ آماری با اطمینان ۰٫۹۹ می توان گفت:

که تمایل مردم شهر تهران به شرکت در انتخابات مجلش در طی چهار دوره مورد نظر تغییر کرده است.

تفسیر نتایج آزمون کوکران در spss :

در تفسیر نتایج آزمون کوکران، علاوه بر معنی داری، تفاوت یا عدم تفاوت تمایل یا عدم تمایل مردم به شرکت در انتخابات را می توانیم پی ببریم.

که این تمایل یا عدم تمایل در چهار دوره زمانی مورد نظر چه تغییری کرده است.

برای رسیدن به این منظور می توانیم از نتایج جدول اول (Frequencies) استفاده کنیم

طبق نتایج این جدول همانظور که مشاهده می شود:

تعداد افراد شرکت کننده در انتخابات با نزدیک شدن به ایام انتخابات بیشتر شده است.

معرفی گروه علمی پژوها

متخصص در زمینه تحلیل آماری مقالات و پایان نامه توسط نرم افزارهای spss- pls- amos- AHP-Topsis – ANP و سایر رشته ها می باشد. تمامی تحلیلها توسط تیم تخصصی انجام می شود. قابل ذکر است از دیگر خدمات این گروه طراحی پرسشنامه های مدیریت و روان شناسی و سایر رشته ها می باشد.
جهت درخواست سفارش تحلیل آماری کلیک نمایید یا با شماره ۰۹۳۵۷۲۵۸۴۲۵ یا info@pajuha.ir ارتباط برقرار نمایید.